Báo Malaysia bi quan về tương lai bóng đá trẻ nước nhà

Cuộc cách mạng bóng đá Malaysia đang rực rỡ ở cấp độ ĐTQG, nhưng tương lai lại đang thoi thóp trên giường bệnh, tờ New Straits Times của Malaysia bình luận.

Bóng đá Malaysia và sự tương phản giữa hiện tại và tương lai

Trong khi đội tuyển quốc gia Harimau Malaya vừa đè bẹp Việt Nam 4-0 ở vòng loại Asian Cup tháng trước, bay cao nhờ làn sóng cầu thủ nhập tịch và các nhân tố có gốc gác Malaysia, thì đội U23 quốc gia lại rơi vào tình trạng thảm hại tại Jakarta.

Và không phải kiểu thất bại nhẹ nhàng. Đây là một màn sỉ nhục thật sự: khuôn mặt đỏ bừng, cúi đầu, câu hỏi bủa vây. Từng được xem là bệ phóng không thể thiếu trong hệ sinh thái bóng đá nước nhà, đội trẻ Malaysia — những "Hổ con" — đang loạng choạng: mất phương hướng, thiếu bản sắc, và điều đáng lo nhất: mất cả nanh vuốt.

Thất bại bạc nhược 0-2 trước Philippines — vâng, là Philippines — chỉ được che đậy phần nào bởi chiến thắng 7-1 trước đội bóng lót đường Brunei. Nhưng ngay cả tỷ số áp đảo ấy cũng không thể che giấu sự mục ruỗng từ bên trong. Hãy nói thẳng: Malaysia gần như đã bị loại khỏi giải U23 Đông Nam Á.

Muốn đi tiếp, họ buộc phải thắng chủ nhà Indonesia với cách biệt ít nhất 3 bàn vào thứ Hai. Và nếu làm được điều đó, thì chỉ có thể gọi là phép màu. Tất cả bắt đầu từ cú sốc ở trận ra quân, khi cầu thủ 18 tuổi Otu Bisong của Philippines "quay vòng" hàng thủ Malaysia và lập cú đúp dễ dàng.

Bỏ qua mọi lời tung hô trước giải, những khái niệm chiến thuật hào nhoáng và cái gọi là "Nafuzi Ball", thực tế phơi bày một thứ gần giống hơn với "Nafuzi Fall" (sự sụp đổ của Nafuzi). "Hổ con" không chỉ chơi dưới phong độ. Họ trông như những người lạc lối thật sự.

HLV Nafuzi Zain, từng được ca ngợi nhờ lối chơi pressing tốc độ và uyển chuyển tại Terengganu và Kedah, đã bất lực trong việc tạo ra bất kỳ dấu ấn nào với nhóm cầu thủ này.

Sở hữu bóng lên tới 70% trước Philippines nghe có vẻ ấn tượng, nhưng khi độ chính xác dứt điểm chỉ là 23%, tất cả chỉ là bề ngoài bóng bẩy mà không có thực chất. Thiếu tốc độ, thiếu thủ lĩnh, thiếu khả năng thích nghi chiến thuật — đó là sự thật đáng báo động.

Nhìn đội U23 thi đấu, người ta cảm thấy đây không phải là một đội tuyển quốc gia, mà là tập hợp những người đang thử việc.

Ngay cả khi ăn mừng bàn thắng vào lưới Brunei, phản ứng của họ cũng khiến nhiều người ngạc nhiên: không có sự đoàn kết, không có niềm vui tập thể, không có tinh thần chiến đấu chung.

Cựu tuyển thủ Hasnizam Uzir đã chỉ ra sự rời rạc ấy — không ôm nhau, không đồng lòng, không khí lạnh lùng đến lạ lẫm.

Bạn không cần bằng tiến sĩ Tâm lý thể thao để nhận ra một đội bóng đang chia rẽ. Khi ngay cả những người trên ghế dự bị cũng tỏ ra dửng dưng, thì vấn đề đã trở nên nghiêm trọng. Nhưng gốc rễ thực sự nằm sâu hơn thế.

Hệ thống đào tạo trẻ của Malaysia đang rơi vào hỗn loạn. Một câu đùa đang lan truyền trong giới bóng đá đã nói lên tất cả: "Sao không nhập tịch luôn mấy cầu thủ trẻ gốc Malaysia để đá cho đội U23?" Nghe như đùa, nhưng lại gần với sự thật đến đau lòng.

Dòng chảy từng sản sinh ra những nhà vô địch AFF Cup và HCV SEA Games giờ đã khô cạn. Dự án Harimau Muda đã bị khai tử. Và như xát muối vào vết thương, MFL Cup — giải đấu duy nhất dành cho lứa U23 — cũng vừa bị xóa sổ.

Còn lại gì? Chỉ vài trận giao hữu và một núi hy vọng viển vông. Tệ hơn, từ mùa giải 2025-2026, các CLB tại M-League sẽ được đăng ký tới 15 cầu thủ ngoại. Vâng, 15 người.

Cộng thêm làn sóng cầu thủ nhập tịch và mang dòng máu Malaysia từ nước ngoài, sân chơi cho cầu thủ trẻ nội địa gần như biến mất khỏi đội hình chính.

Phần lớn các cầu thủ U23 thậm chí không được ngồi dự bị, chứ đừng nói đến cơ hội ra sân. Vậy họ sẽ đi đâu? Câu trả lời là bị đẩy xuống A1 League — giải bán chuyên được xem là "sân chơi phát triển".

Nghe thì có vẻ hợp lý. Nhưng thực tế? Đó là nơi chôn vùi sự nghiệp. Chỉ vài CLB ở đó hoạt động chuyên nghiệp thật sự, còn trình độ, mức độ cạnh tranh và sự chú ý của truyền thông thì quá xa vời. Cầu thủ trẻ ở giải này sẽ không phát triển. Họ sẽ lụi tàn. Đó là một sự tương phản quá rõ ràng với thế hệ vàng trong quá khứ.

Đội hình giành HCV SEA Games 2009 từng là nòng cốt để Malaysia vô địch AFF Cup 2010 — danh hiệu quốc tế lớn duy nhất của quốc gia này trong thời hiện đại.

Chỉ hai năm sau, lứa cầu thủ SEA Games 2011 dưới thời HLV Datuk Ong Kim Swee tiếp tục củng cố tuyến trẻ, giữ cho dòng chảy tài năng luôn dồi dào và kế thừa mạch lạc.

Năm 2018, đội U23 Malaysia từng gây tiếng vang khi lọt vào tứ kết giải U23 châu Á. Nhưng kể từ đó? Họ đã bị loại ngay từ vòng bảng ở hai kỳ gần nhất, vào các năm 2022 và 2024.

Tất cả những dấu hiệu đó như lời cảnh báo treo trên tường: bóng đá trẻ Malaysia đã không còn là bệ phóng cho thành công của ĐTQG. Thay vào đó, nó trở thành một thủ tục cần hoàn tất cho có.

Niềm ám ảnh với thành tích ngắn hạn, được nuôi dưỡng bởi làn sóng cầu thủ ngoại chất lượng cao, đang khiến chúng ta mù mờ trước sự mục ruỗng ở gốc rễ. Nhưng đây mới là điều đáng sợ nhất: chiến lược hiện tại có hạn sử dụng.

Điều gì sẽ xảy ra trong 5 năm tới, khi những ngôi sao nhập tịch treo giày? Ai sẽ là người kế thừa nếu bóng đá nước nhà không còn nền tảng nội địa đủ mạnh? Bóng đá luôn xoay vòng theo chu kỳ. Và lúc này, Malaysia đang tăng tốc… để lao thẳng vào ngõ cụt.

Đã đến lúc phải thành thật một cách tàn nhẫn: bóng đá trẻ của chúng ta đang hỏng nặng. Chúng ta không còn sản sinh ra những cầu thủ sắc bén về kỹ thuật, nhạy bén về chiến thuật hay bản lĩnh về tinh thần. Không có MFL Cup, không có phút thi đấu thật sự ở giải chuyên nghiệp, khoảng cách giữa "tiềm năng" và "thực lực" sẽ ngày càng lớn hơn.

Nafuzi có thể bị chỉ trích sau thất bại ê chề ở Jakarta, nhưng ông chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Chính hệ thống đã phản bội ông. Giống như cách mà nó đang phản bội cả một thế hệ kế cận.

Nếu chúng ta thực sự muốn những "Chú hổ" gầm vang trở lại — thật sự gầm vang — thì cần nhiều hơn là các hashtag hay giải pháp hộ chiếu. Chúng ta cần cải cách từ gốc. Cần tạo điều kiện thi đấu thực sự. Cần có cấu trúc rõ ràng, kế hoạch dài hơi và một cuộc kiểm tra không khoan nhượng về những gì đã sai trầm trọng suốt thời gian qua.

Bởi vì vào lúc này, đội U23 Malaysia không giống tương lai. Họ giống một lời cảnh báo. Và tốt nhất là chúng ta nên lắng nghe, trước khi tiếng gầm biến thành tiếng thì thầm lạc lõng trong bóng tối.